Verbonden Leven

Vrijdag (14/03/2025)
Mt.5,20-26

²⁰    “Ik zeg jullie:
       Als je integriteit die van de schriftgeleerden en farizeeën niet overschrijdt,
       zul je niet binnengaan in het koningschap van de hemelen.
²¹    Jullie hebben gehoord dat er gezegd is tot die-van-het-begin:
       Je zult niet doden [Ex.20,13];
       wie doodt moet onderworpen worden aan het oordeel.
²²    Ik echter zeg jullie:
       Ieder die vertoornd is op zijn medemens
       moet onderworpen worden aan het oordeel;
       wie zijn medemens uitscheldt,
       moet onderworpen worden aan de raad
       [locale of supralocale rechtszetel];
       wie zijn medemens verwenst,
       moet onderworpen worden aan de gehenna van het vuur.
²³    Wanneer je je gave naar het altaar brengt
       en daar herinner je je dat je medemens iets tegen je heeft,
²⁴    laat dan je gave voor het altaar daar,
       ga je dan eerst verzoenen met je medemens
       en kom dan met je gave.
²⁵    Wees voortdurend geneigd je tegenstander tegemoet te komen
       zolang je met hem onderweg bent,
       zodat hij je niet overlevert aan de rechter,
       de rechter vervolgens aan de gerechtsdienaar
       en je in de gevangenis wordt geworpen.
²⁶    Amen, ik zeg jullie:
       Je zult daar niet uit geraken
       voordat je tot de laatste cent hebt betaald.”

Er wordt vaak gesuggereerd dat Jezus een nieuwe Wet tegenover de oude plaatste, wat aanleiding gaf tot de term de zes ‘antithesen’ in de Bergrede. Het gaat echter niet om ‘anti’, maar om radicaliseringen. Letterlijk: om raadgevingen die je naar de radix brengen, terug naar de oorsprong. Jezus wijst op het feit dat woede de eerste stap naar moord is en dat brutaliteit kan escaleren naar slagen en verwondingen. Wat Peter Schmidt hierover opmerkt is verrassend. Hij schrijft het volgende:
“[Het gaat hier om een houding] die niet meer opgelegd kan worden, zelfs niet geëist. Tot die radicaliteit van beleving die geen andere is dan de liefde, kan je enkel uitgenodigd worden. De Bergrede spreekt in die zin over een Wet die geen wet meer is.” (In: Ongehoord, christen zijn volgens de Bergrede, p. 120)
De ‘nieuwe Wet’ van Jezus is dus niet bedoeld om mensen te onderdrukken, maar om hen op een nieuwe, creatieve manier stil te laten staan bij hun innerlijke houding. Jezus spreekt over een soort van mateloosheid die echter nooit wordt geëist of afgedwongen, maar die ons wijst op de mateloosheid van de liefde waarmee G-d zich met ons heeft verbonden.