Zoek
Zoektip
Zoektip:
tik vb. Mt. 1,21-12
tik een specifieke zoekterm in (vb. engel)
Joh.5,1-3a.5-16 (16/3/2021)
Later was er een feest van de Joden en Jezus ging op naar Jeruzalem.
In Jeruzalem nu, bij de Schaapspoort, is er een vijver, die in het Hebreeuws Betesda/Bethzatha genoemd wordt,
en vijf zuilengangen heeft. In die gangen lag altijd een groot aantal zieken, verlamden en verdorden.
(Ze hoopten dat het water in beweging kwam, want soms daalde een engel neer in de vijver en bracht het water in beroering.
Wie dan als eerste in het water afdaalde, werd gezond, welke kwaal hij ook had.)
Er was daar ook iemand die al achtendertig jaar ziek was. Jezus zag hem liggen en wetende dat hij daar al lang lag,
vroeg hij hem: “Is het je bedoeling gezond te worden?”
De zieke antwoordde hem: “Heer, ik heb geen mens die mij, wanneer het water in beroering komt, mij in de vijver helpt,
en terwijl ik het zelf probeer, daalt een ander vóór mij erin af.”
Jezus zei tegen hem: “Ontwaak! Neem je draagbaar en wandel!” Onmiddellijk werd hij gezond, nam zijn draagbaar en wandelde rond. Die dag was een sabbat.
Daarom zeiden de Joden tot de genezene: “Het is sabbat. Het is je niet geoorloofd je draagbaar op te nemen.”
Hij antwoordde hun: “Degene die mij gezond heeft gemaakt, híj heeft mij gezegd: neem je draagbaar en wandel.”
Ze vroegen hem dus: “Wie is die mens, die jou gezegd heeft ‘neem je draagbaar en wandel’?” Maar de genezene wist niet wie het was. Jezus had zich ondertussen teruggetrokken in de menigte.
Later vond Jezus hem in de tempel en zei hem: “Kijk! Je bent nu gezond geworden.
Zondig [verwijder] je niet meer opdat er je niets ergers overkomt.”
De genezene ging weg en berichtte aan de Joden dat het Jezus was die hem gezond gemaakt had.
Hierom begonnen de Joden Jezus te (ver)volgen en zochten ze hem te doden,
omdat hij zo’n dingen deed op sabbat.
De verlamde man intrigeert mij. Achtendertig jaar lang wacht hij op de beroering van het water. Hij ondergaat zijn lot, ligt en wacht. Nochtans kan niemand hem verwijten passief te zijn. Er is niemand die hem wil optillen. Hoe veilig kan het zijn om lijdzaam toe te zien en niet te moeten bewegen?
Maar dan komt Jezus in Betesda. Hij ziet hem, spreekt hem aan en vraagt of hij wil genezen. Zijn antwoord is al even fascinerend als de man zelf. Eigenlijk geeft hij helemaal geen (rechtstreeks) antwoord op Jezus’ vraag. Wat als hij ja zegt? Stel dat Jezus hem geneest, dan moet hij zijn vertrouwde plek (zekerheid) verlaten. Die plek waarop hij al jaren gelegen heeft. Onzekerheid troef! Dus geen hoopvol ja, maar wel een klaagzang over de anderen. Het enige waartoe hij in staat is, is kijken naar het leven van al die anderen (die het zoveel beter hebben dan hij) om zich dan te beklagen: ‘ik ben het slachtoffer van het leven.’
En als hij genezen is, is het enige wat hij doet, zijn bed opnemen en doodleuk wegwandelen. Eén en al middelmatigheid en onverschilligheid. Wat als dit blijft duren, als je eraan toegeeft, je wentelt in de slachtofferrol? Dan raak je eraan verknocht, en dat is zonde!
Joh.2,13-22 (9/11/2023)
13 Pesach, het Joodse Paasfeest, was nabij
en Jezus ging op naar Jeruzalem.
14 Op het tempelplein trof hij
de verkopers van runderen, schapen en duiven aan
en ook de geldwisselaars.
15 Hij maakte van touwen een zweep
en dreef allen de tempel uit,
met hun schapen en runderen.
De tafels van de geldwisselaars wierp hij om
en hun munten rolden over de grond.
16 Tegen de duivenverkopers zei hij:
“Doe dat weg van hier!
Maak van het huis van mijn Vader
geen marktplaats!”
17 Zijn leerlingen her-innerden zich
dat er geschreven staat:
De ijver voor jouw huis heeft mij verteerd. [Ps.69,10]
18 Enigen uit de omstaanders ondervroegen hem nu:
“Welk teken kun jij ons tonen
dat je zoiets mag doen?”
19 Jezus antwoordde hen:
“Verwoest het binnenste van deze tempel
en in drie dagen zal ik het doen verrijzen.”
20 Zij zeiden nu:
“Zesenveertig jaar is er aan deze tempel gebouwd
en jij zult hem in drie dagen doen verrijzen?”
21 Maar hij sprak over het binnenste van de tempel
dat zijn lichaam was.
22 Toen hij later uit de doden verrezen was,
her-innerden zijn leerlingen zich
dat hij dit gezegd had,
en zij vertrouwden op de Schrift
en op het woord dat Jezus had gesproken.
Ik vermoed dat weinigen van ons een hechte band hebben met de Lateraanse basiliek, wier wijdingsfeest wij vandaag vieren. Toch kan het geen kwaad dat samen met de wereldkerk wel even te doen. Want misschien vergeten wij te vaak dat wij deel uitmaken van een wereldkerk, ons vaak wat blindstarend op de binnen- en buitenkerkelijke zorgen van ons eigen landje, of zelfs enkel onze eigen kerktoren.
Jezus maakt ons nochtans op een stringente manier duidelijk dat het geloof in hem en zijn Vader juist níet gebonden zijn aan één bepaalde plaats of gebouw! Hij verkondigt – hij ís – een universele ‘tempel’, een overal ontmoetbare vindplaats van G-d.
Bij de viering van die Lateraanse basiliek gaat het in wezen dus ook net níet over dat gebouw zelf, maar over die universaliteit waarvoor het symbool staat. Het is dus een uitnodiging vandaag – en al onze dagen – om onze blik wat ruimer open te trekken dan enkel tot onze kerktoren, en dat kan gaan over mensen die letterlijk ver van mij af wonen, maar ook over wie wat ideeën betreft ver van mij afstaan!
Joh.5,17-30 (17/3/2021)
Jezus zei tegen de Joden: “Mijn Vader werkt tot nu toe, en ik werk ook!”
Hierom zochten ze des te meer om hem te doden, omdat hij niet alleen de sabbat losmaakte,
maar ook God zijn eigen vader noemde, waarmee hij zichzelf aan God gelijk maakte.
Jezus antwoordde hun daarop:
“Amen, amen, ik zeg jullie: De Zoon kan niets uit zichzelf tenzij hij het de Vader ziet doen,
want wat de Vader doet, doet de Zoon evenzo. En de Vader heeft de Zoon lief,
daarom toont hij hem alles wat hij zelf doet. En hij zal hem nog grotere dingen laten doen dan deze.
Je zult je nog verwonderen!
Zoals de Vader de doden opwekt en levend maakt, zo maakt ook de Zoon levend wie hij bedoelt.
De Vader zelf oordeelt niemand, maar het gehele oordeel heeft hij in handen gegeven van de Zoon
opdat allen de Zoon zouden eren zoals ze de Vader eren. Wie de Zoon niet eert, eert ook de Vader niet die hem gezonden heeft.
Amen, amen, ik zeg jullie: Wie mijn woord hoort en vertrouwen stelt in wie mij gezonden heeft, heeft het volle leven.
Hij komt niet in het oordeel, maar is al overgegaan uit de dood in het leven.
Amen, amen, ik zeg jullie: Er komt een uur – ja, het is er al – dat de doden de stem van de Zoon van God zullen horen,
en die luisteren, zullen leven. Zoals de Vader leven heeft in zichzelf, zo heeft hij het ook aan de Zoon gegeven
leven te hebben in zichzelf, en hij heeft hem de volmacht gegeven te oordelen, omdat hij mensenzoon is.
Verwonder je er dus niet over dat er een uur komt waarin de mensen in de graven zijn stem zullen horen en er uit zullen trekken,
wie het goede gedaan heeft voor opstanding tot leven, maar wie het kwade gedaan heeft voor opstanding tot oordeel.
Ik kan niets uit mezelf. Ik oordeel naar wat ik hoor. En mijn oordeel is rechtvaardig, omdat ik niet míjn wil zoek,
maar de wil van de Vader die mij gezonden heeft.”
Pasen komt dichterbij. Nog twee vastenweken, en dan de Heilige Week (waar we wat extra impulsen ter bezinning voor voorzien). We komen dichter bij het ondoorgrondelijke, maar wél levengevende Geheim dat Jezus is. Elk van de evangelisten probeert dat Geheim op zijn eigen manier aan te wijzen (‘vatten’ kun je nooit), maar Johannes gaat er toch het diepst in door (hij schrijft ook al een generatie later). In de komende weken lezen we dan ook hoofdzakelijk uit zijn Evangelie, peilend naar de onpeilbare diepten van het Jezus-Geheim.
Bij de aanvang van de reeks gaat het meteen over de kern van de zaak: over de eenheid tussen Jezus en G-d. De taal die daarvoor gebruikt wordt – ook toen al – was die van Vader en Zoon. De Zoon doet wat de Vader doet (dat is zeer waar, ga het maar eens na!). Dat betekent ook dat als je die Zoon ongewone dingen ziet doen, je je ook moet afvragen ‘vanwaar’ die komen. De Zoon is ‘alleen maar’ een zendeling, een afgezant, een Woord-voerder die een boodschap van Elders brengt.
En Jezus geeft hier zelf de band (het Verbond) aan tussen Woord en Léven: Wie vertrouwen stelt in zijn Woord, stelt vertrouwen in de Vader van alle leven – en heeft dus Léven in zich! Hij ís al overgegaan van de dood naar het Léven! (‘Léven’, wordt het in onze commentaren geschreven; ‘volle leven’, staat er in deze vertaling; in andere vertalingen zul je lezen: ‘eeuwig leven’! – maar ‘eeuwig’ leven, begint hier en nu!, net ín dat Vertrouwen!)
Joh.4,43-54 (20/03/2023)
Na die twee dagen vertrok hij vandaar [na de arrestatie van Johannes de doper, trok hij weg uit Judea, met een oponthoud in Samaria] en ging naar Galilea, hoewel hij zelf had betuigd dat een profeet niet wordt geëerd in zijn eigen geboortestreek. [Mc.6,4] Toen hij aankwam in Galilea werd hij er toch verwelkomd, want ze hadden alles gezien wat hij in Jeruzalem op het [Paas]feest had gedaan – ook zij waren op het feest. Jezus kwam dus weer in Kana van Galilea, waar hij het water tot wijn had gemaakt.
Er was een koninklijke beambte, wiens zoon ziek lag in Kafarnaüm. Toen hij hoorde dat Jezus uit Judea naar Galilea was gekomen, ging hij naar hem toe [Kafarnaüm – Kana = ca. 26km] en vroeg hem met aandrang naar zijn huis te komen om zijn zoon te genezen die stervende was. Jezus zei tegen hem: “Jullie geloven alleen maar als jullie tekenen en wonderen zien!” Maar de hofbeambte drong aan: “Heer, kom toch, voor mijn kindje sterft!” “Ga maar, zei Jezus, je zoon leeft.” En de man vertrouwde het woord van Jezus en ging naar huis.
Terwijl hij nog onderweg was, kwamen knechten van hem tegemoet en verkondigden: “Je kind leeft!” Hij vroeg hen onmiddellijk naar het uur waarop de beterschap begon. Ze zeiden: “Gisteren, op het zevende uur [= 1 u ’s middags] werd hij vrij van de koorts.” Nu (h)erkende de vader: “Dat is het uur waarop Jezus zei: Je zoon leeft.” En hijzelf en zijn hele huis kwamen tot vertrouwen.
Dit was het tweede teken dat Jezus daar weer deed, toen hij van Judea naar Galilea kwam.
Veel details voor één ‘simpel’ gebeuren. Het zou ons te ver voeren op elk ervan in te gaan, want ze zijn allemaal door de evangelist raak geplaatst. Hier eentje. Over de rest kun je zelf mediteren – en verrast zijn wat dat aan betekenis kan opleveren!
Kana was het dorp waar Jezus zijn ‘openbaar leven’ begon door zijn wonder op het bruiloftsfeest. Ondertussen is hij beroemd, is naar Jeruzalem getrokken én heeft daar forse tegenwind gekregen. Als hij nu opnieuw in Kana komt, in welke richting zullen ze dan met hem meegaan? Met zijn roem? Of met zijn ondergang? Voor Jezus gaat zijn boodschap niet over ‘tekenen en wonderen’, maar om vertrouwen. Hij leek er een beetje van uit te gaan dat hij er niet verwelkomd zou worden en dat ze het ‘alleen voor de wonderen’ deden, maar het draait anders uit. Het simpele aandringen van de man overtuigt Jezus van zijn oprecht vertrouwen in hem – en dat zet Jezus in zijn kracht om de jongen te genezen.
We kunnen hier dus kijken naar de houding van die beambte, maar het gaat ook over de houding van Jezus: Denk niet te automatisch dat mensen voor of tegen je zijn, maar luister naar hun oprecht verlangen.
In die tijd sprak Jezus tot de Joden: 'Als ik over mijzelf getuig, dan heeft mijn getuigenis geen waarde. Er is een ander die over mij getuigt, en ik weet, dat de getuigenis die hij over mij aflegt geloofwaardig is. Gij hebt een gezantschap naar Johannes gestuurd en deze heeft getuigd voor de waarheid. Weliswaar behoef ik de getuigenis van een mens niet, maar ik zeg dit opdat gij gered zult worden. Hij was de lamp, ontstoken om te verlichten, en een korte tijd hebt gij u in zijn licht willen verheugen. De getuigenis echter die ik bezit is waardevoller dan die van Johannes: want het zijn juist de werken die de Vader mij gegeven heeft om te volbrengen en die ik ook volbreng, die van mij getuigen, dat ik door de Vader gezonden ben. Ook de Vader zelf die mij zond heeft getuigenis over mij afgelegd. Zijn stem hebt gij nimmer gehoord noch zijn gestalte gezien, en zijn woord hebt gij niet blijvend in u, omdat gij degene die hij zond niet gelooft.
Gij onderzoekt de Schriften in de mening daarin eeuwig leven te vinden, maar juist deze getuigen over mij. En toch wilt gij niet tot mij komen om het leven te vinden. Ik zoek niet door de mensen geëerd te worden, maar ik weet dat gij in uw hart geen liefde tot God hebt. Ik ben gekomen in de naam van mijn Vader, en toch aanvaardt gij mij niet. Komt een ander in zijn eigen naam dan zult gij hem wel aanvaarden. Maar hoe zoudt gij ook kunnen geloven als gij van elkaar eer tracht te verwerven, terwijl gij de eer die van de enige God komt niet zoekt? Meent niet, dat ik u bij de Vader zal aanklagen. Er is al iemand die u aanklaagt: Mozes, op wie gij uw hoop hebt gesteld. Want als ge Mozes zoudt geloven zoudt ge ook mij geloven, want juist over mij heeft hij geschreven. Als ge niet gelooft wat hij schreef hoe zoudt ge dan geloven wat ik spreek?'
Het Johannesevangelie, waaruit wij in de komende dagen naar Pasen toe nog vaak zullen lezen, is zo rijk, dat we in een kort commentaar als deze best slechts één gedachte belichten.
Wie (of beter wat) legt uiteindelijk getuigenis af over Jezus? “De werken die mijn Vader mij gegeven heeft om te volbrengen.”
Het zijn dus de concrete daden van de mens Jezus die iets laten doorschemeren van hoe God tastbaar-concreet zijn Liefde onder de mensen was komen brengen.
Dat is sterk – én uitdagend – als je erop doordenkt: ménselijke daden geven blijk van goddelijke aanwezigheid!
Helaas moeten we natuurlijk zeggen: menselijke daden kúnnen blijk geven van … De dubbelhartigheid van de mens kan ook andere richtingen uitgaan.
Vandaag alweer een kans om je keuze als Christen wáár te maken!
En wat waren/zijn die ‘werken van mijn Vader’? Wat zien we Jezus doen? Mensen aanspreken,contacten leggen (net daar waar ze verbroken zijn);
mensen helen (dat is méér dan genezen, dat is verbindingen herstellen met zichzelf, zijn omgeving, met God);
en dat alles vanuit een putten aan de Bron (een ‘werk’ op zich!), stilte opzoeken om kracht op te doen.
Joh.6,52-59 (6/05/2022)
De Joden raakten onder elkaar in heftige discussie: Hoe kan hij ons zijn vlees te eten geven?
Jezus zei hen: “Amen, amen, ik zeg jullie: Als jullie het vlees van de mensenzoon niet eten en zijn bloed niet drinken, hebben jullie geen leven in jullie. Wie mijn vlees herkauwt en mijn bloed drinkt, heeft het volle leven en ik zal hem doen opstaan op de ultieme dag. Want mijn vlees is waarachtig voedsel en mijn bloed waarachtige drank. Wie mijn vlees herkauwt en mijn bloed drinkt, verblijft in mij en ik in hem. Zoals de levende Vader mij gezonden heeft en ik leef door de Vader, zo zal ook wie mij herkauwt leven door mij.
Zo is het met het brood dat uit de hemel is neergedaald. Het is niet zoals met het manna dat jullie vaderen aten terwijl ze [toch] gestorven zijn. Wie dít brood herkauwt, zal leven in volheid.”
Hij zei deze dingen toen hij onderricht gaf in de plaats van samenkomst [synagoge] in Kafarnaüm.
Geef toe, Jezus spreekt hier erg tegen de borst stotende taal! Nog maar logisch dat ‘de Joden’ er tegenin gingen. Als wij echt goed naar deze woorden zouden luisteren en ze niet zomaar aan ons laten passeren als ‘ja, dat kennen we al’, zouden wij net zo reageren.
De knoop ligt gebonden in het feit dat ‘de Joden’ Jezus’ woorden letterlijk opvatten, terwijl hij ze spreekt in de geest – zeg maar Geest – van de Schrift (wat wij het ‘Oude Testament’ noemen).
Wij kunnen makkelijk verrast zijn van de ‘lijfelijkheid’ van Schriftteksten. Dat is omdat de Bijbel de mens niet opdeelt in ‘domeinen’ (zoals geest en lichaam), zoals wij dat in het spoor van het Griekse denken wél gewoon zijn te doen. Voor de Bijbel bestaat er maar één mens, die tegelijk in al z’n aspecten handelt, voelt, leeft, … én zich op G-d richt.
Het ‘herkauwen van Jezus’ vlees’ gaat er dus om dat wij ons hem eigen maken, dat wij hem willen ‘interioriseren’ – om het modern te zeggen, dat hij ín ons mag gaan leven, met al wie hij is en met al wie wij zijn.
Bijbelse mensen weten dat dit geen doodskwestie is, maar net een levenszaak. Dat hadden ‘de Joden’ kunnen weten, maar ze waren toen al te vergriekst en te verstart …