Verbonden Leven

Mt.1,16.18-21.24a (19/3/2021) – Hoogfeest van Sint-Jozef

Jakob verwekte Jozef, de man van Maria, uit wie Jezus werd geboren, genoemd: de gezalfde [Christos-Messiah].
De geboorte van Jezus de gezalfde [Christos-Messiah] verliep zo:
Zijn moeder, Maria, was verloofd met Jozef. Voor zij echter gingen samen leven, werd zij zwanger bevonden uit heilige geest.
Haar man Jozef, die integer was, wilde haar niet openlijk te schande maken en dacht erover haar in het geheim weg te sturen.
Kijk! Terwijl hij deze dingen overdacht, verscheen een boodschapper [angelon] van de Heer
in een droom aan hem: “Jozef, zoon van David, wees niet bang Maria, je vrouw, bij jou te nemen,
want wat in haar is verwekt is uit heilige geest. Ze zal een zoon baren en je moet hem de naam Jezus [de Heer is bevrijding] geven,
want hij zal zijn volk bevrijden van hun zonden.”
Dit alles is gebeurd opdat vervuld zou worden wat vanwege de Heer door de profeet is gezegd:
Zie, de jonge vrouw zal zwanger worden en een zoon baren en ze zullen hem noemen:
Immanuël [Jes.7,14], wat betekent: God met ons.
Ontwaakt uit de slaap deed Jozef nu zoals de boodschapper van de Heer hem had opgedragen en nam zijn vrouw bij zich.

Ik heb wel wat met Sint-Jozef. Of misschien preciezer gezegd: Ik zou wel graag wat van hem hebben. Is het niet fascinerend hoe iemand over wie we zo weinig weten, iemand die zo’n verborgen leven heeft geleid, toch een gigantische rol in de wereldgeschiedenis heeft gespeeld?! En hij heeft dat niet geweten, maar wel gedaan!
Mijn eigen leven is klein (geworden). Net zoals dat bij de meesten van ons het geval is, doe ik niet veel spectaculairs. Maar wat een betekenis! Tenminste als ik de moed heb in dat gewone leven te gaan staan en daar te doen ‘wat moet’, niet uit plicht, maar uit liefde.
Waar is de cineast of romanschrijver die ons een inkijk kan geven in het stille gemoed van een vader, die niet veel van de omstandigheden begrijpt, maar de schaaf ter hand neemt en al doende (met waarschijnlijk soms eens schaafwonden) zijn zoon leert hoe je het natuurlijk geschonken materiaal zó zacht behandelt, dat de ‘ziel’ ervan aan het zingen kan gaan?
Die cineast of romanschrijver zal te vinden zijn in het hart van de zoon …

Mt.28,8-15 (21/04/2025)   

⁸      Haastig gingen de vrouwen,
       in ontzag en grote vreugde,
       terug van het graf naar zijn leerlingen
       om het [de boodschap van de engel dat Jezus was verrezen] hen te berichten.
⁹      En kijk! Terwijl ze onderweg waren,
       kwam Jezus hen tegemoet en zei:
       “Met vreugde gegroet!” [» Goeiemorgen!]
       Zij liepen op hem toe,
       bogen voor hem neer en klampten zijn voeten vast.
¹⁰    Jezus zei tegen hen:
       “Wees niet bang!
       Ga, en bericht mijn broers
       dat ze naar Galilea moeten gaan.
       Daar zullen ze mij zien.”
¹¹    En zij gingen.
       Maar kijk!
       Enkele van de wachters kwamen in de stad
       en berichtte de hogepriesters wat er was gebeurd.
¹²    Zij kwamen bijeen met de oudsten
       en namen een raadsbesluit:
       Ze gaven de soldaten veel zilverlingen
¹³    met de opdracht:
       “Zeg dat zijn leerlingen hem ’s nachts zijn komen stelen,
       terwijl wij sliepen.
¹⁴     En als het de landvoogd [Pilatus, die de wacht bevolen had] ter ore zou komen,
       zullen wij hem wel overtuigen
       zodat jullie je geen zorgen moeten maken.”
¹⁵    Zij namen de zilverlingen
       en deden zoals hun was aangeleerd,
       en dit verhaal deed onder de Joden de ronde,
       tot op vandaag.

Jezus begroet de vrouwen met “chairète” (mv. van chairè (caire)), wat merkwaardigerwijze, maar misschien wel betekenisvol, zowel met het heel gewone ‘goeiemorgen’ kan vertaald worden, als met het veel dieper en verstrekkender ‘vreugde wens ik je toe, vreugde schenk ik je’. En dat staat natuurlijk in direct verband met het bijna in onbruik geraakte begrip ‘genade’ (charis).
Dat Jezus’ leven onder ons – net ook ná zijn dood-omwille-van-de-liefde – ons vreugde zou mogen geven, dat wenst hij ons toe! Maar merken wij het ook? Toegegeven, zijn levende aanwezigheid onder ons is niet altijd makkelijk op te merken. Of misschien kijken wij te makkelijk naar andere dingen?
Zíen wij ín elkaar een ‘goeiemorgen’? Zíen wij dat in elke ontmoeting de vreugde schuilt van iets ongehoords nieuws? Verrijzenis – levende aanwezigheid van G-d onder ons – kan gebeuren, élke keer wij in de ander de Ander ontwaren! Wat een Genade schenkt G-d ons als hij telkens wij ‘ontwaken’ ons begroet met: “Chairè!”

Mt.1,18-24 (18/12/2023)

¹⁸ De geboorte van Jezus de gezalfde [Christos-Messiah] verliep zo:
Zijn moeder, Maria, was verloofd met Jozef.
Voor zij echter gingen samen leven,
werd zij zwanger bevonden uit heilige geest.
¹⁹ Haar man Jozef, die integer was,
wilde haar niet openlijk te schande maken
en dacht erover haar in het geheim weg te sturen.
²⁰ Kijk! Terwijl hij deze dingen overdacht,
verscheen een boodschapper [engel] van de Heer
in een droom aan hem:
“Jozef, zoon van David,
wees niet bang Maria, je vrouw,
bij jou te nemen,
want wat in haar is verwekt
is uit heilige geest.
²¹ Ze zal een zoon baren
en je moet hem de naam Jezus [de Heer is redding] geven,
want hij zal zijn volk bevrijden van hun zonden.”
²² Dit alles is gebeurd opdat vervuld zou worden
wat vanwege de Heer door de profeet is gezegd:
²³ Zie, de jonge vrouw zal zwanger worden
en een zoon baren
en ze zullen hem noemen: Immanuël [Jes.7,14],
wat betekent: God met ons.
²⁴ Ontwaakt uit de slaap
deed Jozef nu zoals de boodschapper van de Heer
hem had opgedragen
en nam zijn vrouw bij zich.

In een kapel hier in de buurt, kun je een St.-Jozefsbeeld zien dat je niet al te vaak vindt. Meestal wordt hij afgebeeld met een al ietwat grotere Jezus – alsof vaders dan pas belangrijk worden in het leven van hun kinderen. Hier draagt hij de baby op zijn arm – trouwe, stevige en stille aanwezige die hij inderdaad vanaf het begin (en zelfs al daarvoor) was!
Zijn rol in het heilsgebeuren lijkt erg klein en op de achtergrond, maar het is cruciaal. Niet alleen omdat het in die tijd noodzakelijk was dat een vrouw ‘bekend’ werd door een man om ook maar iets van een leven te kunnen leiden – laat staan een kind te baren en op te voeden. Even cruciaal is het dat hij dat kind mee wou en kon opvoeden tot de bijzondere persoonlijkheid die hij geworden is.
Díe Jozef kan ons sterk inspireren. Het meeste van wat wij doen is ook erg klein en maar een voetnoot in de geschiedenis. Maar waar wij met dat kleine ánderen doen groeien, laten wij het goddelijke gebeuren in deze wereld!

Mt.7,1-5 (23/06/2025)

¹      Oordeel niet,
       opdat je niet geoordeeld wordt.
²      Want met het oordeel waarmee jij oordeelt,
       zul je geoordeeld worden,
       en met de maat waarmee jij meet,
       zul je gemeten worden.
³      Wat kijk je naar de splinter
       in het oog van je mede-mens,
       terwijl in je eigen oog
       je de balk niet ziet?
⁴      Of hoe kun je tegen je mede-mens zeggen:
       Laat mij de splinter uit je oog verwijderen,
       terwijl er een balk in je eigen oog zit.
⁵      Dubbelzinnigaard [hypocritès / buiten de onderscheiding],
       verwijder eerst de balk uit je eigen oog
       en dan zul je helder zien
       om de splinter uit het oog van je mede-mens te verwijderen.

Wanneer hier gesproken wordt over oordelen, gaat het volgens mij niet over ons oordeel over politiek, of kunst, ... enz. , maar wel over de harde, overhaaste en vaak zelfingenomen veroordeling van onze medemens. Jezus daagt z’n toehoorders uit om die diepgewortelde gewoonte die we allemaal delen – de neiging om anderen snel en hard te veroordelen, of het nu politici, buren of zelfs dierbaren zijn – een halt toe te roepen. Hij vraagt om ons niet te richten op de splinter in het oog van een ander, waardoor we geneigd zijn om de balk in ons eigen oog te negeren. Het is immers onze (ver)oordelende houding die ons vermogen om anderen en onszelf helder te zien, vertroebelt. Daarom nodigt hij ons uit tot een houding van nederigheid om eerst onze eigen tekortkomingen te erkennen en anderen niet met veroordeling te benaderen, maar met genade en begrip.

Mt.1,18-24 (18/12/2024)

¹⁸    De geboorte van Jezus de gezalfde [Christos-Messiah] verliep zo:
       Zijn moeder, Maria, was verloofd met Jozef.
       Voor zij echter gingen samen leven,
       werd zij zwanger bevonden uit heilige geest.
¹⁹    Haar man Jozef, die integer was,
       wilde haar niet openlijk te schande maken
       en dacht erover haar in het geheim weg te sturen.
²⁰    Kijk! Terwijl hij deze dingen overdacht,
       verscheen een boodschapper [engel] van de Heer
       in een droom aan hem:
       "Jozef, zoon van David,
       wees niet bang Maria, je vrouw,
       bij jou te nemen,
       want wat in haar is verwekt
       is uit heilige geest.
²¹    Ze zal een zoon baren
       en je moet hem de naam Jezus [de Heer is redding] geven,
       want hij zal zijn volk bevrijden van hun zonden.”
²²    Dit alles is gebeurd opdat vervuld zou worden
       wat vanwege de Heer door de profeet is gezegd:
²³    Zie, de jonge vrouw zal zwanger worden
       en een zoon baren
       en ze zullen hem noemen: Immanuël [Jes.7,14],
       wat betekent: God met ons.
²⁴    Ontwaakt uit de slaap
       deed Jozef nu zoals de boodschapper van de Heer
       hem had opgedragen
       en nam zijn vrouw bij zich.

Ook vandaag gebeurt het nog wel dat mensen ‘zwanger zijn uit heilige Geest’. Ze zijn zo vol van G-ds werking in hun leven, dat ze daar heel hun leven willen op afstemmen en G-d voluit zijn plaats geven. Dat kan vreemd overkomen voor de mensen uit hun dichte omgeving. Hoe integer die op zichzelf ook kunnen zijn, die G-dsrelatie lijkt hun relatie met de persoon in kwestie wat in de weg te staan. Ik zeg wel: líjkt dat in de weg te staan.
Voor beide zal het een ontdekking worden dat – elk zichzelf blijvende – net het sámen vruchtbaar wordt! Het is in dit samengaan van ‘andersheden’ (soms ook wel spanning) dat er een creatieve ruimte ontstaat waar ‘Jezus’ – G-d is redding! – kan geboren worden.
Zalig de menselijke relaties waar men zo vol durft zijn van elkaar én van heilige Geest – ook al is het allemaal wat onbegrijpelijk. Zalig de menselijke relaties waar men durft dromen en sámen creatieve ruimte scheppen voor de Heer!

Mt. 2,1-12 (3/01/2021)

Toen Jezus geboren was in Betlehem in Judea, ten tijde van koning Herodes, kwamen er uit het Oosten magiërs in Jeruzalem aan.
Ze vroegen: ‘Waar is de pasgeboren koning van de Joden? Want wij hebben zijn ster zien opkomen en wij zijn gekomen om Hem te huldigen.’
Toen koning Herodes hiervan hoorde, schrok hij, en heel Jeruzalem met hem. Hij riep alle hogepriesters en schriftgeleerden van het volk samen
en wilde van hen weten waar de Messias geboren zou worden. Ze zeiden hem: ‘In Betlehem in Judea.
Want zo staat het geschreven bij de profeet: Betlehem, land van Juda, u bent zeker niet de minste onder de leiders van Juda,
want uit u zal een leider voortkomen, die herder zal zijn van mijn volk Israël.’
Toen riep Herodes de magiërs in stilte bij zich en vroeg nauwkeurig naar de tijd waarop de ster verschenen was.
Hij stuurde hen naar Betlehem met de woorden: ‘Ga een nauwkeurig onderzoek instellen naar het kind.
Wanneer u het gevonden hebt, laat het mij dan weten; dan kan ook ik het gaan huldigen.’ Toen ze de koning hadden aanhoord, gingen ze weg.
Opeens ging de ster die ze hadden zien opkomen voor hen uit, tot ze bleef staan boven de plaats waar het kind was.
Toen ze de ster zagen, werden ze met buitengewoon grote vreugde vervuld. Ze gingen het huis binnen en zagen het kind met zijn moeder Maria.
Ze vielen op hun knieën en huldigden het. Ze haalden hun schatten tevoorschijn en gaven hem goud, wierook en mirre als geschenk.
En omdat ze in een droom gewaarschuwd waren om niet naar Herodes terug te keren, namen ze de wijk en gingen ze langs een andere weg naar hun land terug.

Twee soorten mensen spelen er mee in ons verhaal.
Enerzijds de wijzen, zij die oprecht zoeken naar iets wat ze vermoeden, meer nog,
naar een werkelijkheid waarvan ze overtuigd zijn en die hen tegemoet treedt.
Mensen die – bewust levend – open staan voor wat hen overstijgt en proberen voeling te krijgen met wat er toe doet.
Anderzijds Herodes, hij die er van overtuigd is dat hij alles in z’n macht heeft, maar eigenlijk totaal van niets blijkt te weten.
Een mens vol van zichzelf die alles in het werk stelt om de zaken onder controle te houden.
Mensen die hun eigen god creëren, die voorthollen en doen wat anderen belangrijk vinden, om zichzelf belangrijk te voelen.
In de realiteit gaat het echter niet om een scheiding tussen mensen maar loopt de scheidingslijn dwars doorheen elke mens.
Kijk dus omhoog en zie de ster(ren) of kijk omlaag en zie het Kind in de kribbe,
dat in al zijn weerloze kwetsbaarheid G-d bij ons bracht, ons zo met hem verbindt en Liefde leert.